Stad Gent

Totaalrenovatie dienstencentrum Gentbrugge

Het Dienstencentrum in Gentbrugge ondergaat een totaalrenovatie. Een belangrijke vereiste van de bouwheer, stad Gent, was dat het gebouw op een duurzame manier gerenoveerd moest worden met respect voor de huidige architectuur. TRANS Architectuur cvba werd geselecteerd om de renovatie uit te voeren.

Circulaire aanpak energetische knelpunten
Om het gebouw energetisch te verbeteren, gaan de architecten resoluut voor een circulaire aanpak. Zoveel mogelijk elementen zullen dus behouden blijven en hergebruikt worden.
Uit de dynamische simulatie blijkt dat de continue betonstructuur en het houten schrijnwerk energetische knelpunten zijn. De betonstructuur wordt waar mogelijk langs buiten geïsoleerd (ter hoogte van de gevelpanelen) en op andere plaatsen langs binnen (ter hoogte van de continue terrassen). Het bestaande schrijnwerk wordt maximaal hergebruikt, tenzij akoestische eisen dit niet toelaten. In dat geval wordt een nieuw schrijnwerkgeheel voorzien in een duurzamere houtsoort die identiek wordt afgewerkt als de bestaande.
Beide processen worden in functie van de aanbesteding gedocumenteerd door de architect:
- dynamische simulatie die grootste koudebruggen en luchtlekken aanduidt,
- betonanalyse bestaande structuur wordt integraal overgemaakt,
- analyse van de betonsamenstelling en pigment door febelcem: mockup ter plaatse te bekijken en samenstelling beton opgenomen in dossier stabiliteit,
- fotoreportage van demontage testraam opgenomen in dossier: verankering en zwaktes bestaand schrijnwerk is duidelijk zichtbaar,
- detailtekeningen van al het schrijnwerk voor en na de aanpassingen (zowel voor de gerenoveerde gehelen als voor de gehelen die integraal vervangen worden),
- volledig archief van Paul Felix met detailtekeningen en werffoto’s wordt ter beschikking gesteld aan de aangestelde uitvoerder voor start van de werken.

Verduidelijking bovenstaande processen:
- Maximaal behoud en herstel van de betonnen structuur.
Herstellingswerken worden uitgevoerd om het bestaande betonskelet maximaal te bewaren en het gebruik van het gebouw te bestendigen. Er werd een betonanalyse uitgevoerd door een deskundige en op basis van een toegekende conditiescore voor alle aanwezige elementen, werd een strategie besproken in overleg met de dienst monumentenzorg om de nodige herstellings- en beschermingswerken uit te voeren.
Dit houdt zowel lokaal herstel in als het vervangen van aangetaste wapening, coating van grotere oppervlaktes en voorzien van bijkomende koolstofwapening en bijkomende balken in zones van beperkte (brand)stabiliteit.
- Maximaal behoud en herstel van de betonnen afwerkingspanelen van de gevel.
Idem als voor bovenstaand punt werd ook voor de gevelpanelen een conditiescore toegekend en een herstellingswijze opgenomen in het uitvoeringsdossier. De origineel geplaatste isolatie van 3cm achter deze panelen voldoet uiteraard niet aan de huidige normen. Alle gevelpanelen worden daarom gedemonteerd, er wordt nieuwe gevelisolatie voorzien, en de panelen worden terug gehangen. Ook de passtukken op de hoeken etc. die nodig zijn door de opdikking van de gevel, worden gemaakt van de overschotten van de bestaande betonpanelen.
- Maximale recuperatie van het bestaande schrijnwerk
Na detailstudie van het schrijnwerk blijkt dat voornamelijk de enkele beglazing en de niet-luchtdichte afwerking tegen de ruwbouw enerzijds en tussen vast en opengaand deel anderzijds, de voornaamste lucht- en warmtelekken zijn.
Voor de ruimtes waar geen hoge akoestische eisen gesteld worden, kunnen de bestaande vaste ramen gerecupereerd worden en aangepast aan de hedendaagse normen (nieuwe> dubbele beglazing, nieuwe beschermingslaag op het hout, nieuwe siliconen dichtingen rond het glas, luchtdichtingsfolies aan de binnenzijde tegen de ruwbouw). De schrijnwerkgehelen waar een opengaande vleugel gewenst is, worden nieuw voorzien om voldoende luchtdichtingen te kunnen voorzien ter hoogte van de opengaande vleugel. Ter hoogte van de akoestisch zwaar belaste lokalen wordt in eerste instantie ook een renovatie van de ramen voorgesteld, met een bijkomende ontdubbelde binnengevel in identiek schrijnwerk op de kwaliteit te verhogen.
Indien het schrijnwerk toch vervangen moet worden, wordt er een duurzamer alternatief gebruikt (FSC) een geen Afrormosia zoals de originele ramen.
- Er worden zo veel mogelijk demonteerbare isolatiematerialen toegepast (gevel- en plafondisolatie met minerale wol dekens, vloerisolatie met minerale wol en PUR platen die makkelijk weer gedemonteerd kunnen worden.
- Er worden geen PVC-producten toegepast behalve in de riolering, dus geen plastic afwerkingsmaterialen etc. Enkel natuurlijke materialen zoals hout, linoleum, tegels, staal, gegalvaniseerd staal
- Maatvoeringen van afwerkingsmaterialen zijn steeds gebaseerd op de fabrieksmaten van het basisproduct om afval en snijverlies te beperken (betonplexpanelen en stalen wanden)
- Bestaande klinkers in buitenaanleg worden gerecupereerd op avontuurlijke speelplaats in amfitheater
- Alle stammen van de bomen die gekapt worden, worden herbruikt op de site als zitelementen, voornamelijk op de avontuurlijke speelplaats
- Kanalen voor techniek kunnen niet in het gebouw worden voorzien door de zeer dense ribbenplafonds. De externe terrassen worden in gezet als verloopzones voor ventilatiekanalen.

Gebouw beter benut dankzij breed gebruik
Met de herontwikkeling van DC Gentbrugge wordt een nieuwe centraliteit in Gentbrugge gecreëerd, een wijkknooppunt waarbinnen dienstverlening, onderwijs, cultuur en buurtontmoetingsruimte worden verweven. Door in te zetten op een actief beheer en community management, kadert het vernieuwde DC Gentbrugge binnen het concept 'stadsgebouw 2.0' dat een duurzamer, efficiënter, inclusiever stadspatrimonium beoogt dat als volwaardige publieke ruimte fungeert.
Het bundelen van functies zorgt ervoor dat ruimtes zoals klaslokalen door meerdere partners op een verschillend tijdstip worden gebruikt, en dat er gemeenschappelijke infrastructuur zoals onthaal, vergaderruimten, fietsstalling en sanitair mogelijk is. Bovendien werkt het drempelverlagend voor het gebruik van elkaars dienstverlening.
Een beheersnota voor het nieuwe dienstencentrum is in opmaak. Daarin komen o.a. een gemeenschappelijke visie en ambities van de verschillende partners, de beheerstructuur en de aanstelling van een sitecoördinator.