De Leuvense Vaartkom is een oude industriële wijk rond de Vaart en de Dijle. De stad is volop bezig om deze site te veranderen in een levendige groene stadswijk. Een opvallend bouwwerk aan de Vaartkom, zijn de Molens van Orshoven en hun bijhorende silo's. De ideale plek, vond de stad Leuven, voor een sociaal-ruimtelijk experiment. Ze schreef een wedstrijd uit om de gebouwen een invulling te geven als 'maakleerplek': een plek waar organisaties, scholen en burgers samen aan co-creatie doen. Tijdelijk! Want eind 2022 vindt een interne verschuiving plaats waarbij de silo's terug vrijgemaakt worden; en na 10 jaar stopt de tijdelijke invulling. De maakleerplek is dus een ’overgangstoestand’ op weg naar een definitieve herprogrammering van dit waardevol erfgoed.
De ontwerpwedstrijd om het experimentele stadsproject te realiseren, werd gewonnen door het consortium POLO Architects, Vanhout.pro en Infrabo. Het consortium had een uitgesproken circulaire visie op de tijdelijke reconversie. Bij de invulling van de Molens van Orshoven keken ze niet enkel naar het op korte termijn gevraagde gebruik, maar ook naar de aanpasbaarheid naar de toekomst. Dat vertaalde zich in een veranderingsgericht ontwerp met veel aandacht voor:
- duurzame materialen en technieken,
- hergebruik,
- flexibiliteit en
- demonteerbaarheid.
Vanuit zijn circulaire visie ziet POLO Architects de gebouwen niet als een statische eindhalte van materialen maar als een materialendatabank. Materialen met een lange levensduur (bv. circulaire binnenwandsystemen van JuuNoo en circulaire gevelsystemen van Jansen by ODS) worden tijdelijk ingebracht om ze later te recupereren en een volgend leven te geven in een ander gebouw. Zo worden alle materialen in omloop gehouden.
De flexibiliteit van de ruimtes staat centraal in het ontwerp. Een circulaire gevel die tot serre kan worden omgebouwd, geacclimatiseerde containers in de silo’s en een modulaire stelling die de ingang zal markeren… Het zijn enkele voorbeelden van duurzame interventies die veel mogelijkheden scheppen voor de uiteenlopende gebruikers. Ze maken van de silo’s en het molengebouw een laagdrempelige publieke ruimte waarvan de functies wijzigen naargelang de noden van het moment. Zo worden de Molens van Orshoven een open werkplaats waar scholen, bedrijven, (creatieve) organisaties en Leuvenaars elkaar ontmoeten, ruimte en delen, dingen maken en leren van elkaar.
Het bouwteam van POLO Architects, aannemer Vanhout.pro van de groep Van Roey en technische expert Groep Infrabo zorgen voor de tijdelijke, circulaire inrichting. Sureal, expert in duurzaamheid & circulariteit, adviseerde het team in wedstrijdfase.
Als alles volgens plan loopt, opent de maakleerplek haar deuren in het voorjaar van 2021.
Zeker een bezoekje waard!
Groep Van Roey
Partners POLO architects, ODS (Kloeckner), JuuNoo, Econocom
Thema's Recyclage & hergebruik › Urban Mining › Tijdelijk gebruik ›