ICAL: Interdisciplinair Circulair Architectuur Laboratorium

Belangrijkste resultaten

Belangrijkste geleerde lessen

1. We documenteerden het samenwerkings- en besluitvormingsproces tijdens reële bouwprojecten met circulaire ambities, waarbij één case in detail werd vastgelegd. We toonden daarbij het belang van een kruispuntfiguur tussen bouwteam en expertenteam. 
2. We hebben al schema’s en concepten opgesteld van mogelijke nieuwe ketensamenwerkingen binnen de bouwsector gebaseerd op praktijkervaring. 
3. Binnen de begeleide bouwprojecten konden we een meetbare verbetering van de milieu-impact en het hergebruikspotentieel vaststellen. 

4. We hebben een concrete kosten-batenanalyse uitgevoerd van het cocreatietraject, waarin we de financiële kost vergelijken met de milieutechnische baten. 

1. Om het samenwerkingsproces en onderzoek rond circulair bouwen te vitaliseren en verwaterde discussies te vermijden, moeten we de gesprekken uit de theorie halen, en ze organiseren rond concrete praktijkcases. 
2. Het is mogelijk om de milieu-impact van een bouwproject aanzienlijk te verlagen, maar dat kost tijd en kennis. In het proeftraject stelden we vast dat een verbetering van 50% o.v.v. milieu-impact zo’n 20.000 euro kost. Dat is een ruwe raming, maar geeft wel een idee van de mogelijkheden en uitdagingen. 
3. Er is weinig leerruimte op het terrein en bouwvraagstukken worden steeds complexer. Architectenbureaus zijn overbelast en ook andere stakeholders hebben weinig tijd om bij te leren of bij te sturen. Om te vermijden dat het systeem dichtslibt, lijkt een nieuw, socialer en opener verdienmodel onmisbaar. 

4. Een uitgebreide voorbereiding van een projectaanvraag loont op termijn. Het is belangrijk voldoende tijd te nemen om een projectvoorstel uit te schrijven. Ook moet doorheen het traject tijd gemaakt worden voor reflectie en bijsturing.